مبانی نظری و پیشینه تحقیق فرهنگ سازمانی
فرهنگ سازمانی
2 - 2 - مفهوم فرهنگ
فرهنگ ، واژه ای فارسی و مرکب از دو کلمه « فر » و « هنگ » است . « فر » پیشوند و به معنای بالا بوده و « هنگ » از ریشه اوستایی سنگ به معنای کشیدن سنگینی و وزن است . معنای ترکیبی آنها نیز از نظر لغت به معنای بالا کشیدن و بیرون کشیدن است . به عقیده تیلور ، فرهنگ مجموعه آموخته و پیچیده و نظام یافته ای از دانستنی ها ، هنرها ، باورها ، آیین ها ، حقوق و آداب و رسوم ، منشأ خوبی ها و بسیاری چیزهاست که انسان از جامعه خودش کسب کرده است . فرهنگ ، سازمان و اعمال آن را اندازگیری می کند . آن ، چیزی شبیه « سیستم عمل » سازمان است که کارمندان را در چگونه فکر کردن و چگونه احساس و عمل کردن هدایت می کند . فرهنگ ، پویا و سیال است و هرگز ثابت نمی شود . فرهنگ ممکن است تحت مجموعه ای از شرایط اثرگذار بوده و یا اثرگذار نباشد ( پورکاظمی ، شاکری نوائی ، 1388 ).
2 - 3 - تعاریف فرهنگ
تعریف اولیه فرهنگ عبارت است از کل پیچیده اي شامل دانش ، باور ، هنر ، اخلاقیات ، قانون ، رسوم و دیگر قابلیت ها و عاداتی که انسان به عنوان یک عضو جامعه به دست آورده است . صاحبنظران بعدي بیش از 300 تعریف را براي فرهنگ شناسایی کردهاند . در بیشتر این تعاریف به فرهنگ به عنوان سرمایه و دارایی هاي اجتماعی نظر دارند ( اینکلز و لوینسون ، 1969 ). فرهنگ ها را میتوان آموخت و آن را کسب کرد . فرهنگ می تواند بازتاب الگوهاي فکري ، نحوه ابراز احساسات ، اعمال ( هریس ، 1987 )، عکس العمل ها ( کلاك هان ، 1951 )، ارزشها و ایده ها و دیگر نظام هاي معنی دار نمادین ( کروبر و پارسونز ، 1958 ) باشد . ایده اصلی این است که فرهنگ مفهومی انتزاعی دارد و برگرفته از رفتار عینی و ملموس است . اساساً فرهنگ با نمادها انتقال می یابد و این نمادها ترکیبی از دستاوردهاي شخصی گروه هاي انسانی شامل مظاهر موجود در قالب مصنوعات است ( کلاك هان ، 1951 ).
2 - 4 - تعاریف فرهنگ سازمانی
میر کمالی : (( فرهنگ سازمانی عبارت است از الگوی رفتاری غالب در بین افراد یک سازمان که بر اساس ارزش ها ، اعتقادات ، عادات افراد پدید آمده و مورد حمایت اکثریت افراد قرار می گیرد و تحت تأثیر عواملی چون نظارت ، کنترل ، ارتباطات ، مشارکت ، تعارض ، همکاری ، رعایت ارزش های اجتماعی و نظایر آن قرار دارد )) ( استاد حسنلو ، 1390 ).
اسمیر سیچ ، فرهنگ سازمانی را چنین تعریف می کند : (( فرهنگ سازمانی مجموعه ای از ارزش های کلیدی ، باورهای راهنما و تفاهم ها که در اعضای یک سازمان مشترک بوده و بخش اساسی و نانوشته سازمان را نمایان می سازد )) ( سلیمانی ،